Trafik Hukuku

Trafik hukuku, kara yollarında araç, sürücü, yaya ve yol güvenliğini düzenleyen; kamu düzeni, can ve mal güvenliğiyle doğrudan ilişkili bir hukuk dalıdır. Modern toplumların vazgeçilmez bir parçası olan ulaşım faaliyetlerinin güvenli ve düzenli biçimde yürütülmesi, ancak etkili bir trafik hukuku sistemiyle mümkündür.

Bu alan, ceza, idare ve özel hukuk unsurlarını bünyesinde barındıran karma bir hukuk dalı niteliğindedir.

Trafik düzenlemeleri, sadece bireysel davranışları değil; aynı zamanda kamu altyapısını, devletin düzenleyici rolünü, teknik denetim sistemlerini ve toplumsal sorumluluk alanlarını da kapsar. Türkiye’de bu alanın temel yasal kaynağı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve ilgili yönetmeliklerdir.

Trafik hukuku; hız sınırları, alkollü araç kullanımı, trafik kazaları, sigorta sistemi, sürücü belgeleri ve ceza uygulamaları gibi başlıklarda kamu otoritesinin düzenleme ve denetim yetkisini kullanmasını sağlar. Aynı zamanda kaza sonucunda oluşan zararlar yönünden tazminat, kusur, illiyet bağı ve sorumluluk gibi özel hukuk kuralları da devreye girer.

Günümüzde artan araç sayısı, şehir içi yoğunluk, trafik kazaları ve dijital izleme sistemleri trafik hukukunu daha da görünür ve tartışmalı bir hale getirmiştir. Bu alan artık yalnızca bir idari düzenleme değil; yaşam hakkı, çevresel sürdürülebilirlik ve sosyal adalet gibi temel değerlere temas eden çok katmanlı bir hukuk alanıdır.

⚖️ Temel İlkeler

• Trafik güvenliği kamusal sorumluluktur

• Sürücü, yaya ve yolcu hakları birlikte korunmalıdır

• İhlallerde kusur, sorumluluk ve ceza dengesi gözetilmelidir

• Kaza sonrası zararların tazmini hakkaniyete uygun olmalıdır

• Sigorta sistemi trafik güvenliğini desteklemelidir

• Kamu idaresi düzenleme ve denetim görevini objektif şekilde yerine getirmelidir

📚 Temel Konular ve Uygulamalar

1. Trafik hukukunun tanımı, kapsamı ve kaynakları

2. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun temel ilkeleri

3. Sürücü belgeleri, araç tescili ve teknik şartlar

4. Trafik kural ihlalleri ve idari para cezaları

5. Alkollü araç kullanımı ve ağırlaştırılmış yaptırımlar

6. Trafik kazası – kusur tespiti – cezai ve hukuki sorumluluk

7. Maddi ve manevi tazminat talepleri (Borçlar Hukuku ilişkisi)

8. Zorunlu trafik sigortası ve hasar ödeme süreçleri

9. Kamera, radar, plaka tanıma sistemleri ve hukuki geçerlilik

10. Sulh ceza hâkimliğine itiraz, iptal davası süreçleri

🔍 Güncel Sorunlar ve Tartışmalar

• Radar cezalarının hukuki denetimi ve ölçüm güvenliği

• Trafik cezalarının yüksekliği ve caydırıcılık sınırı

• Ölümlü kazalarda adalet duygusunu zedeleyen cezalar

• Kask takmama, emniyet kemeri kullanmama gibi ihlallerin sistematik önlenememesi

• Trafik sigortası kapsamı dışı kalan zararlar ve mağduriyetler

• Toplu taşıma kazalarındaki kamu sorumluluğu

• Kuryeler ve motorlu taşıt çalışanlarının hukuki statü belirsizlikleri

• Engelli bireylerin ulaşım güvenliği ve özel trafik düzenlemeleri

📘 Temel Kaynaklar ve Metinler

• 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu

• Trafik Yönetmeliği

• 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu – Sigorta Hukuku bölümü

• 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu – haksız fiil ve tazminat hükümleri

• AYM ve Danıştay kararlarında trafik cezası ve iptal ölçütleri

• Yargıtay içtihatları – kusur tespiti ve sorumluluk kriterleri

• Türkiye Sigorta Birliği ve TSE’nin rapor ve standartları

• EGM Trafik Başkanlığı verileri ve analizleri